Gluten içeren gıdaların, genellikle sızdıran bağırsak sendromu olarak adlandırılan bir durum olan bağırsak geçirgenliğini önemli ölçüde artırabileceğinin farkında mısınız? Bu etki, çeşitli bağırsak bakterilerinin kan dolaşımına geçmesine, vücuda yayılmasına ve hatta potansiyel olarak beyne ulaşmasına olanak tanır. Çok sayıda bilimsel çalışma, gluten tüketimini kronik inflamasyon, irritabl bağırsak sendromu, obezite, diyabet, kalp hastalığı, depresyon, kanser ve demans gibi yüksek hastalık riskiyle ilişkilendirmiştir.
Gluten sinsi bir zehirdir. Bazı kişiler gluten tükettikten sonra karın ağrıları, mide bulantısı, ishal, kabızlık, baş ağrıları, bilinç bulanıklığı ve yorgunluk gibi belirgin semptomlar yaşarken, diğerleri vücutlarında iltihabi bir tepkiye maruz kalmalarına rağmen semptomsuz kalabilirler. Glutenin sadece çölyak hastalığı veya çölyak dışı gluten duyarlılığı olanlarda değil, tüm bireylerde bağırsak geçirgenliğini artırdığını unutmamak önemlidir.
Gluten esas olarak buğday, arpa, çavdar gibi tahıl çeşitlerinde bulunur. Sonuç olarak ekmek, kek, tahıl, makarna, erişte, şeker, dondurma, ketçap ve bira gibi birçok işlenmiş gıdada yaygındır. İşlenmiş bir gıda maddesi açıkça glutensiz olarak etiketlenmediği sürece gluten içerme riski vardır.
Neyse ki pek çok işlenmemiş gıda doğal olarak glutensizdir. Bunlara taze meyve ve sebzeler, fasulye, tohumlar, baklagiller, fındık, yumurta, balık ve kümes hayvanları dahildir. Ek olarak pirinç, patates, fasulye, keten ve kinoa da dahil olmak üzere pek çok tahıl, nişasta veya un glutensizdir. Bunların bazıları glutensiz olmasına rağmen başka sıkıntılara yol açabilmektelerdir.
Çok sayıda glutensiz alternatif mevcuttur ve biraz çaba göstererek gluten içeren öğünlerin çoğunu lezzetli glutensiz alternatiflere dönüştürebilirsiniz.
Lezzetli glutensiz alternatif demişken, bizim mutfağımızdan çıkan ürünleri denemeyi unutmayın, pişman olmayacaksınız...
Selçuk Bölükbaş